Phát triển sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm thịt lợn chất lượng, theo quy chuẩn, tiêu chuẩn, là định hướng chiến lược được Hợp tác xã sản xuất thực phẩm an toàn Sáng Nhung, thôn Đông Thịnh, xã Đông Thọ, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang (HTX) lựa chọn nhằm tạo ra sản phẩm thịt lợn cung cấp ra thị trường đảm bảo nguyên tắc “5 không – Không chất tạo nạc, không chất tăng trọng, không chất bảo quản, không thuốc kháng sinh, không biến đổi gen”, góp phần đảm bảo cho sự phát triển lâu dài, ổn định, bền vững.

Hệ thống chuồng trại chăn nuôi lợn của HTX sản xuất thực phẩm an toàn Sáng Nhung

Bối cảnh ra đời của HTX

Từ những năm 2018 trở về trước, người dân chăn nuôi lợn tại địa bàn xã Đông Thọ chủ yếu phát triển chăn nuôi nhỏ lẻ, việc áp dụng khoa học, kỹ thuật trong chăn nuôi chưa được quan tâm, chất lượng sản phẩm chưa được công nhận; công tác phòng bệnh và vệ sinh môi trường chưa được chú trọng thực hiện; hình thức tiêu thụ sản phẩm thông thường thông qua các thương lái, giá cả sản phẩm chủ yếu phụ thuộc vào thương lái.

Đứng trước bối cảnh chăn nuôi lạc hậu, thiếu tính liên kết, hợp tác, không đảm bảo cho sự phát triển ổn định, bền vững, đồng thời khắc phục những hạn chế mà người dân chăn nuôi lợn đang phải đối mặt,… Hợp tác xã sản xuất thực phẩm an toàn Sáng Nhung được thành lập nhằm mục tiêu “Hợp tác, tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; tạo việc làm cho các thành viên; đáp ứng quy trình chăn nuôi đồng bộ, tạo ra sản phẩm quy mô lớn, có tính đồng nhất về số lượng và chất lượng; có sự liên kết thông qua hình thức góp vốn tạo ra năng lực tài chính lớn hơn”. HTX được thành lập có tư cách pháp nhân, thuận lợi trong việc tiếp cận các nguồn vốn vay, các chính sách hỗ trợ ưu đãi của nhà nước, việc ký kết hợp đồng với các đơn vị cung cấp sản phẩm, vật tư dịch vụ đầu vào thuận lợi, việc tiêu thụ sản phẩm không phải qua thương lái, sản phẩm có uy tín, thương hiệu sẽ thuận lợi hơn trong việc tiêu thụ, góp phần tạo thu nhập ổn định và bền vững cho người chăn nuôi.

Chặng đường phát triển của HTX

Chia sẻ về quá trình hình thành và phát triển HTX, anh Nguyễn Ngọc Sáng – Giám đốc HTX cho biết: Năm 2014 sau khi đã tìm hiểu nắm vững được quy trình kỹ thuật về xây dựng chuồng trại nuôi lợn siêu nạc theo hướng công nghiệp, gia đình anh đã đầu tư xây dựng hệ thống chuồng trại, nhà kho, hệ thống xử lý chất thải đảm bảo theo quy trình kỹ thuật. Khởi đầu với 160 con lợn nái siêu nạc hậu bị để tự sản xuất con giống đảm bảo chất lượng. Để chủ động nguồn thức ăn chăn nuôi, đảm bảo lâu dài và chủ động, từ năm 2017 gia đình anh đã tìm nguồn thức ăn chăn nuôi thay thế theo phương pháp riêng, thức ăn tự phối trộn đã phát huy hiệu quả, giúp anh tiết kiệm được 20-25% chi phí so với mua thức ăn công nghiệp.

Năm 2018, nhận được sự đồng thuận từ các hộ gia đình chăn nuôi lợn trên địa bàn xã Đông Thọ, Hợp tác xã chính thức được thành lập, với hoạt động, dịch vụ chủ yếu là chăn nuôi lợn sinh sản, lợn thương phẩm; chế biến các sản phẩm từ thịt lợn; giới thiệu và bán các mặt hàng nông sản đặc trưng, đặc sản của tỉnh Tuyên Quang và các vùng miền. Lợn được nuôi khép kín đạt chuẩn VietGAP, theo quy trình nghiêm ngặt tiêu chuẩn 3F quốc tế tiên tiến nhất được áp dụng trong ngành chăn nuôi hiện nay. Đáp ứng 3 yếu tố cơ bản “Feed – Farm – Food”. Với quy mô chăn nuôi hiện nay, gần 200 con lợn nái và trên 2.000 con lợn thương phẩm, trung bình mỗi tháng, HTX cung cấp cho thị trường trên 20 tấn lợn thịt bảo đảm tiêu chuẩn an toàn sinh học. Sản phẩm Thịt lợn sạch Sáng Nhung đã được Cục Sở hữu Trí tuệ - Bộ Khoa học và Công nghệ bảo hộ nhãn hiệu năm 2020.

Không dừng lại ở đó, từ tháng 4/2021, HTX đã đưa thảo dược vào phối trộn thức ăn chăn nuôi lợn. Lợn được nuôi dưỡng từ nguồn thức ăn chất lượng cao và được phối trộn với một số thảo dược như: Đinh lăng, cỏ nhọ nồi, cát sâm, quế, hồi, cà gai leo, kim ngân, hành, tỏi... đã tạo nên đặc trưng của sản phẩm Thịt lợn rất săn chắc, thơm ngon và rất bổ dưỡng. Sau 4 năm thành lập, quy mô chăn nuôi của HTX không chỉ trong tốp đầu của tỉnh mà còn đi đầu áp dụng nuôi lợn thịt bằng thức ăn thảo dược. Từ mô hình chăn nuôi khép kín, HTX đã từng bước xây dựng thành chuỗi đạt tiêu chuẩn cung cấp sản phẩm thịt lợn thảo dược ra thị trường, nhằm đem đến cho người tiêu dùng thịt lợn chất lượng cao với cam kết "sạch từ trang trại đến bàn ăn".

Khai trương Chi nhánh NÔNG SẢN XANH SÁNG NHUNG

Tháng 12/2021, HTX đã triển khai thực hiện chế biến thịt lợn và đầu tư dây chuyền chế biến thực phẩm, sản xuất giò, chả, xúc xích, lạp xưởng... để cung ứng ra thị trường. HTX đã đăng ký mở chi nhánh NÔNG SẢN XANH SÁNG NHUNG, có địa chỉ tại số nhà 36, 38, 40, đường Hồng Thái, tổ Dân phố 8, phường Phan Thiết, thành phố Tuyên Quang. Đây là trung tâm giới thiệu, phân phối và bán các sản phẩm thịt lợn thảo dược, sản phẩm chế biến từ thịt lợn thảo dược của HTX và các sản phẩm đặc trưng, đặc sản, sản phẩm OCOP của tỉnh và các vùng miền trên cả nước. Với phương châm "Ngon từ chất - thật từ tâm", NÔNG SẢN XANH SÁNG NHUNG đã trở thành một địa chỉ đáng tin cậy cho người tiêu dùng.

Chú trọng phát triển sản xuất theo tiêu chuẩn, quy chuẩn gắn với phát triển sản phẩm OCOP.

Nhận định xu hướng phát triển thị trường, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm thịt lợn nhất thiết phải có nguồn gốc rõ ràng, vệ sinh, an toàn thực phẩm. Đòi hỏi HTX phải luôn duy trì việc áp dụng quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGap, nguồn thức ăn chăn nuôi đầu vào được chọn lọc và sản xuất theo quy trình đạt chuẩn; công tác tổ chức sản xuất đảm bảo khoa học, với lực lượng thành viên có nhiều kinh nghiệm thực tiễn trong chăn nuôi, là cơ sở để giảm giá thành sản xuất, tạo ra sản phẩm có khả năng cạnh tranh cao so với các sản phẩm cùng loại trên thị trường.

HTX đã tăng cường khâu chế biến nhằm đa dạng hoá sản phẩm từ thịt lợn nguyên liệu: Giò lụa, giò bì, chả quế, chả mỡ, chả bông, xúc xích, lạp xưởng,… gắn với đẩy mạnh xây dựng logo, nhãn hiệu sản phẩm thịt lợn qua chế biến, kết hợp thúc đẩy các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm; đẩy mạnh nâng cao chất lượng sản phẩm, phương thức kinh doanh và làm mới mẫu mã sản phẩm; xây dựng được mối liên kết từ chăn nuôi, sản xuất và chế biến tương đối chặt chẽ từ các khâu như: Nguyên liệu đầu vào, kỹ thuật chăn nuôi, chế biến, quảng bá và bán sản phẩm; có định hướng, kế hoạch sản xuất kinh doanh, thương mại sản phẩm rõ ràng, đảm bảo về chất lượng hàng hóa và an toàn thực phẩm.

Năm 2022, HTX đã lựa chọn 03 sản phẩm để đăng ký tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm – OCOP, kết quả 03 sản phẩm: Xúc xích thịt lợn Sáng Nhung, Giò lụa Sáng Nhung, Thịt lợn Sáng Nhung đã được công nhận đạt tiêu chuẩn 04 sao.

Sản phẩm thịt lợn thảo dược được phân phối tại chi nhánh “NÔNG SẢN XANH SÁNG NHUNG”

Ngày 31/3/2023, UBND tỉnh Tuyên Quang có Văn bản số 1284/UBND-KT về việc đăng ký Mô hình thí điểm của tỉnh về phát triển chuỗi giá trị sản phẩm OCOP chế biến từ thịt lợn đen bản địa gắn với vùng chăn nuôi tập trung của Hợp tác xã sản xuất thực phẩm an toàn Sáng Nhung tại xã Đông Thọ, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang và đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT phê duyệt tại Quyết định số 1528/QĐ-BNN ngày 14/4/2023 về việc Phê duyệt danh mục các mô hình thí điểm thuộc Chương trình mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2021-2025 (đợt 2).

Kết quả đó đã tạo niềm tin vững chắc để HTX cùng các thành viên tiếp tục chặng đường hướng tới các sản phẩm theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, đáp ứng ngày một tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng, góp phần thực hiện hiệu quả các mục tiêu đã đặt ra: (1) 100% sản phẩm đảm bảo yêu cầu kỹ thuật được tiêu thụ qua hợp đồng; (2) Nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm (trên 10%) so với sản xuất cá thể ngoài; (3) HTX làm đầu mối liên kết thu mua, phân phối và tiêu thụ sản phẩm, hỗ trợ kinh nghiệm tổ chức sản xuất chăn nuôi lợn; (4) Bảo vệ sức khỏe người lao động và môi trường; (5) Xây dựng, quảng bá và phát triển thương hiệu thịt lợn thương phẩm Sáng Nhung thành thương hiệu chất lượng, uy tín với quy mô lớn trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang nói chung góp phần phát triển Hợp tác xã ngày càng lớn mạnh; (6) Đẩy mạnh chế biến sâu tạo ra các sản phẩm từ thịt lợn (thức ăn phối trộn với các thành phần thảo dược) như: Xúc xích, xúc xích xông khói, chả quế, chả mỡ, giò bì, giò lụa, chà bông, lạp xưởng,... đảm bảo chất lượng, xây dựng thương hiệu, thiết kế bao bì nhãn mác đẹp để đưa sản phẩm tới gần hơn tới khách hàng.

Đồng thời tập trung xây dựng và phát triển sản xuất, chế biến, cung cấp thịt lợn thương phẩm chất lượng, uy tín với quy mô lớn tại Tuyên Quang; trang trại áp dụng và duy trì quy trình chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGap. Thức ăn chăn nuôi lợn tại trang trại được chọn lọc kết hợp từ ngô, đậu tương, cùi gạo rang chính đạt tiêu chuẩn châu Âu, đồng thời phối trộn với các thành phần “thảo dược” thiên nhiên thay thế thuộc kháng sinh như: Quế, hồi, hành tỏi, trà xanh, sâm (đinh lăng)… tạo ra sản phẩm thịt lợn theo hướng “hữu cơ” cung cấp ra thị trường tiêu dùng thông thái, đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm.

Với tâm huyết tạo dựng giá trị cho cộng đồng, Hợp tác xã định hướng phát triển trở thành biểu tượng niềm tin hàng đầu về sản phẩm thịt sạch, thơm ngon và tốt cho sức khỏe, đảm bảo sự minh bạch trong mọi khâu từ chăn nuôi, sản xuất và chế biến. Hợp tác xã mong muốn được cùng hợp tác với nhiều doanh nghiệp trong các lĩnh vực và trở thành những đối tác tiềm năng cùng xây dựng và đưa sản phẩm an toàn, chất lượng tới bữa ăn gia đình Việt. Tin tưởng rằng thương hiệu thịt lợn thương phẩm Sáng Nhung sẽ luôn là thương hiệu chất lượng, uy tín, tạo đà cho sự phát triển bền vững, với thị trường tiêu thụ không ngừng được mở rộng trong tương lai./.