Chủ động ứng phó
Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã xảy ra 14 vụ cháy rừng, thiệt hại trên 38 ha rừng bị cháy. Nguyên nhân do hiện tượng tự nhiên, thời tiết hanh khô kéo dài và người dân bất cẩn khi sử dụng lửa gần rừng để xử lý thực bì đã gây cháy.
Huyện Chiêm Hóa năm 2023 trên địa bàn huyện xảy ra 6 vụ cháy rừng gây thiệt hại 23,9 ha rừng tại các xã Linh Phú, Yên Nguyên, Nhân Lý, Hùng Mỹ, Tân Mỹ, nguyên nhân chủ yếu do các hiện tượng tự nhiên. Tất cả các vụ cháy đều được phát hiện sớm, điều động tổ chức phối hợp lực lượng chữa cháy kịp thời, hiệu quả, nên hạn chế được tối đa thiệt hại do cháy rừng gây ra.
Đồng chí Bùi Đức Thịnh, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Chiêm Hóa cho biết: Chủ động ngăn chặn cháy rừng, đơn vị đã tham mưu cho UBND huyện thành lập Ban chỉ đạo về công tác lâm nghiệp và chỉ huy PCCCR cấp huyện và 21 ban chỉ đạo cấp xã nơi có rừng. Thành lập 21 đội PCCCR cấp xã, nòng cốt là lực lượng dân quân tự vệ, thành lập mỗi thôn một tổ PCCCR gồm cán bộ thôn viên nòng cốt của thôn và các hộ có diện tích rừng lớn. Tăng cường hiệu quả công tác PCCCR, từ nay đến tháng 4-2024, đơn vị tiếp tục tuần tra, kiểm soát và tuyên truyền chính quyền các địa phương, các chủ rừng ký cam kết điều động lực lượng và hiệp đồng tác chiến khi có xảy ra cháy rừng.
Cán bộ Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng Cham Chu thực hiện tuần tra rừng thường xuyên.
Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng Cham Chu hiện quản lý trên 30.480 ha rừng, trong đó có hơn 4.900 ha rừng thuộc các xã Phù Lưu, Yên Thuận (Hàm Yên), Trung Hà, Hà Lang, Hòa Phú (Chiêm Hóa) có nguy cơ xảy ra cháy cao. Đồng chí Trần Văn Xuân, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng Cham Chu cho biết, những tháng gần đây ít mưa, thời tiết khô hanh kéo dài, chỉ cần bất cẩn, một tàn thuốc lá cũng có thể thiêu rụi cả cánh rừng.
Mặc dù các giải pháp PCCCR được Hạt chuẩn bị kỹ lưỡng, song đơn vị xác định không thể chủ quan, lơ là. Đơn vị đã thành lập mới 2 tổ công tác liên ngành trên địa bàn xã Yên Thuận (Hàm Yên) và xã Trung Hà (Chiêm Hóa), duy trì 4 trạm, 3 tổ chốt túc trực thường xuyên ở các khu vực trọng điểm cháy rừng; tăng cường tuyên truyền các quy định về bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng, trong 6 tháng đầu năm, đơn vị đã tổ chức được 35 cuộc tuyên truyền với 2.150 lượt người tham gia; ký cam kết bảo vệ rừng với 2.850 hộ gia đình, học sinh. Đồng thời, Hạt cũng tăng cường cán bộ túc trực tại các vùng rừng trọng điểm cháy bảo đảm 24/24 giờ trong ngày, các giờ cao điểm từ 9h đến 21h.
Chủ động ngăn chặn lửa rừng, tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng và địa phương xác định các khu vực trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao để bố trí các nguồn lực, đảm bảo ngăn chặn và xử lý kịp thời các tình huống mới phát sinh, không để xảy ra cháy rừng diện rộng; chủ động rà soát, điều chỉnh phương án phòng cháy, chữa cháy rừng phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương; kiểm tra lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí để thực hiện tốt phương châm “bốn tại chỗ”; có phương án và sẵn sàng, chủ động di dời dân ra khỏi khu vực nguy hiểm, đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và Nhà nước khi có cháy rừng xảy ra.
Đồng thời phân công lực lượng ứng trực 24/24 giờ trong suốt thời điểm cao điểm khô, nắng nóng; bố trí các điểm chốt chặn, tuần tra canh gác ở những khu vực trọng điểm dễ xảy ra cháy rừng, kiểm soát chặt chẽ người ra vào những khu vực rừng có nguy cơ cháy rừng cao; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm để xảy ra cháy rừng theo quy định của pháp luật.
Người dân xã Thành Long (Hàm Yên) tham gia diễn tập chữa cháy rừng năm 2023.
Coi trọng 4 tại chỗ
Toàn tỉnh đã kiện toàn trên 771 tổ, đội PCCCR cộng đồng với 1.000 thành viên. Lực lượng bảo vệ rừng từ cơ sở theo phương châm “bốn tại chỗ” đã góp phần quan trọng giảm thiểu, hạn chế thiệt hại do cháy rừng, rừng được bảo vệ và phát triển tốt hơn, duy trì độ che phủ rừng toàn tỉnh đạt 63%. Từ tháng 11, việc trực cháy sẽ thực hiện 24/24h kéo dài cho tới tháng 4 năm sau.
Đồng chí Dương Văn Xy, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết: Chi cục tổ chức diễn tập PCCCR, tập huấn sử dụng các ứng dụng trên nền tảng số về theo dõi và cảnh báo cháy rừng sớm. Chi cục chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm tăng cường quản lý, giám sát nguồn lửa, nguồn nhiệt, kiểm lâm phụ trách địa bàn phối hợp với các lực lượng liên quan, địa phương bố trí các điểm chốt chặn, trạm kiểm soát, thực hiện canh gác, bảo vệ an toàn khu vực rừng để giảm thiểu tối đa thiệt hại do rừng gây ra. Chủ động thực hiện phương án “bốn tại chỗ”, không để xảy ra cháy lớn, huy động lực lượng, phương tiện tại chỗ xử lý ngay khi mới phát hiện cháy rừng.
Chi cục Kiểm lâm tỉnh theo dõi sát diễn biến thời tiết, khí hậu của từng vùng, kết hợp kiểm tra, xác định cụ thể các khu vực trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng, thông tin kịp thời trên các phương tiện thông tin đại chúng, các bản tin dự báo, cảnh báo cháy rừng đối với từng khu vực để chính quyền địa phương, các đơn vị có liên quan và chủ rừng chủ động triển khai phương án PCCCR.
Đồng chí Trần Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Trung Trực (Yên Sơn) thông tin: “Địa bàn xã rộng, có hơn 2.000 ha đất rừng sản xuất, tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống với thói quen sản xuất chủ yếu dựa vào rừng, vì vậy công tác PCCCR được địa phương chủ động thực hiện. Xã kiện toàn tổ PCCCR ở các thôn với gần 500 lượt người tham gia, trang bị vật tư: Cuốc, xẻng, đèn pin... phục vụ công tác PCCCR; hướng dẫn người dân đăng ký lịch xử lý thực bì, công tác thông tin báo cáo, phối hợp xử lý khi có cháy rừng xảy ra. 3 năm nay, trên địa bàn xã không xảy ra cháy rừng.
Với phương châm “phòng là chính, chữa cháy phải khẩn trương, kịp thời và triệt để”, trong mùa khô có nguy cơ cháy cao, chủ rừng và lực lượng kiểm lâm tổ chức trực cháy thường xuyên theo phương châm “4 tại chỗ” để nhận thông tin, tuần tra, canh gác đối với các khu rừng dễ cháy nhằm sớm phát hiện lửa rừng và huy động lực lượng chữa cháy kịp thời, hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra.